TOPRAKSIZ TARIMLA MARUL YETİŞTİRİCİLİĞİ

Bu yazımda, topraksız tarımla marul yetiştirmek isteyenlere ışık tutacağını düşündüğüm, ana  kaynak olarak Dr Howard Resh internet sitesini baz aldığım ve derlediğim bu yazımı paylaşmak istiyorum

Gerçekten bu konuyla ilgiliyseniz, göz gezdirmeyin, tamamını okuyun. Çünkü ben en rahat anlaşılır forma sokmak için elimden geleni yaptım.

Mevcut formülasyon hesaplamalarını matematiksel olarak tek tek yazmayacağım ancak, uzun çalışmalarım sonucu hesaplayıp zirai marketlerden daha kolay ulaşılabileceğiniz kimyasallara göre ayarladığım formüllerimi sizlerle paylaşacağım. 

Topraksız tarımla marul yetiştirmeye karar verdiğinizde ilk dikkat etmeniz gereken husus marul çeşidinin seçimi olmalıdır.

Marul cinsinizi seçerken aşağıdaki etmenler çok önemlidir;

• Yetiştireceğiniz Mevsim
• İklim
• Sıcaklık
• Işık Durumunuz
• Potansiyel Hastalık Riskleri
• Pazarınız

Bunları gözardı ederseniz bütün emekleriniz çöpe gidebilir. Sabırlı olun ve adım adım adım ilerleyin.

En temel bilmeniz gereken ise; iceberg gibi sert ve sıkı kafalı değil cinsleri değil, yumuşak kafalı cinsleri seçmelisiniz

Seçeceğiniz cins "bibb type" diye adlandırılan cinslerden biri olmalıdır. Aşağıdaki resimde bunun örneğini görebilirsiniz. 

 "Bibb type" Marul

BİBB TYPE DEDİĞİMİZ BU CİNSLERE BİRKAÇ ÖRNEK VERİP, TÜR ÖZELLİKLERİNDEN BAHSETMEK İSTİYORUM Kİ SEÇİM YAPARKEN ALTERNATİFİNİZ OLSUN

• DECIMINOR
• OSTINATA
• SALINA
• VEGAS
• REX

Ender de olsa, ilginç yaprak biçimli türler de yetiştirilebilir. Siz de bunlardan yetiştirme şartlarınıza uygun olanlarından seçip işinize görsellik ve fark katabilirsiniz. bu cinslere birkaç örnek vereceğim ;

• Oak Leaf (Meşe yapraklı)
• Lola Rosa
• Brunia
• Ruby
• Red Sails
• New Red Fire
• Frekles Red Romaine
• Paris Island-Green romaine

OAK LEAF (MEŞE YAPRAK)

LOLA ROSSA



BRUNIA

RUBY

RED SAILS

NEW RED FIRE

FREKLES RED ROMAINE

PARIS-ISLAND GREEN ROMAIN

MARUL YETİŞTİRİRKEN NELERİ UNUTMAMALIYIM?

• Marul soğuk sezon bitkisidir. Sıcaklık 26-29 C'yi aşarsa tohuma kalkar ve pazar değerini yitirir
• Köklere yeterli miktarda oksijen gitmesi hayati önem taşır
• Kullanacağınız çözeltinin EC'si yüksek olmamalıdır, yani düşük konsantrasyonlu çözeltiler kullanmalısınız
• Marul bitkisinin günlük 16 saat gün ışığına ihtiyacı vardır
• Marul bitkisinde yaşayacağınız en kötü hastalık mantar kaynaklı, kök ve gövde çürüklüğüne neden olan "pythium" olacaktır
• Marulda söz konusu olduğunda pek çok haşarat baş belası olabilir. Ancak kullandığınız besin çözeltindeki hata ve eksikliklerden kaynaklı yaşayacağınız en büyük sorun "uç yanması/tip burn" sorunu olacaktır. Bunun 3 olası nedeni olabilir

1. Yapraklarda aşırı su kaybı var ve aynı zamanda kökler yeterli miktarda su alıp taşıyamıyorsa
2. Bağıl nem %70'in üzerine çıkmışsa (ki bağıl nemi %60'ın altında tutarak bu sorunu halledebilirsiniz)
3. Düşük miktarda kalsiyum beslemesi varsa

• "Tohuma kalkma"  sorununun nedeni sıcaklık olduğundan, sıcak bir bölgede yaşıyorsanız (29-32 C) raft culture sistem dediğimiz, yüzdürmeli yöntemi seçmeniz ve besin çözelti suyunu 21 C'ye düşürmeniz, tohuma kalkma hızınızı yavaşlatacaktır.

Raft culture sistem (Yüzdürmeli sistem)

YETİŞTİRME ORTAMI 

• Yetiştirme ortamı olarak kaya yünü ya da perlit seçebilirsiniz. perliti ya da kaya yününü ıslattıktan sonra ekim yapabilirsiniz.

TOHUM ÇİMLENMDİRME FİDE VE FİDELER YERLERİNE ALINDIKTAN SONRA

• Çimlenmeden önceki 1-2 gün tohumlar 4.5 C de tutulur
• Tohumların ekilecekleri ortam 0,5 ms EC değerindeki besin çözeltisi ile ıslatılır ve tohumlar ekilir 
• Tohumlar çatlayıp çimlenme gerçekleştikten sonra fidelerin yerine alınmasına kadar geçen süredir. Bu dönem 12-18 gün sürer ve bitki 2-3 yapraklı hale gelene kadar devam eder. Fide döneminde;

1. Gündüz sıcaklığı 18-21 C
2. Gece sıcaklığı 13-16 C
3. CO2 miktarı gün boyu 1000 ppm olmadır
4. Optimum pH 5.5-6.0 arasında olmalıdır
5. Besin çözeltisi EC değeri  1,5 ms(1-2,3) olmalıdır. Güneşli günlerde daha düşük EC değerinde besin çözeltisi kullanılmalıdır.
6. Nem %60-70 olmalıdır

• Fideler yerlerine alınırken son derece steril olunmalı, pythium gibi mantar hastalıkların karşı önlem alınmalıdır. Bu işlem öğleden sonra, bitkinin yoğun güneş ışığı altında strese girmeyeceği ortamda yapılmalıdır
• Fideler yerine alındıktan sonra olgunlaşma dönemi dediğimiz, hasata kadar sürecek dönem başlar. Bu dönem 28-32 gün sürer. Ve toplamda 40-48 gün içerisinde hasat olması beklenir. Bu süre seçeceğiniz cins, sıcaklık, ışık durumunuza göre değişkenlik gösterecektir

BESİN ÇÖZELTİSİ HAKKINDA

• Besin çözeltisi her yetiştirme ortamına uygun olacak şekilde modifiye edilmelidir. 
• Örneğin yüksek güneş ışığı ve uzun günlerin yaşandığı yaz aylarında bitkiler yüksek azot içeren besleme çözeltisi ile daha hızlı büyümeye zorlanabilirler
• Ama düşük ışık seviyesi olan zamanlarda potasyum ve azot miktarı düşürülmelidir.
• Fide döneminde kullanılacak olan düşük EC değerinde besin çözeltisi hazırlarken  olgunlaşma döneminde gerekli olan makro elementlerin yarım konsantrasyonlarını, mikro elementlerin ise gerekli olan tamamını kullanarak elde etmeye çalışın
• olgunlaşma döneminde ise tam konsantrasyonları alın

BESİN ÇÖZELİSİNDE KULLANILAN ELEMENTLERİN PPM DEĞERLERİ

ELEMENT	SEMBOL	KONSANTRASYON (PPM YANİ GR/1000 LT)
Kalsiyum	Ca	180-200
Magnezyum	Mg	40-50
Potasyum	K	210
Fosfor	p	50
Amonyum Azotu	N	15
Nitrat Azotu	N	165
Demir	Fe	3-5
Mangan	Mn	0,5
Bakır	Cu	0,1
Çinko	Zn	0,1
Bor	B	0,5
Molibdat	Mo	0,05

OPTIMUM pH	5.5-5.8
OPTIMUM EC	1,5-2,0 ms

KAYNAK	FORMULASYON	MİKTAR GR/1000 LT
Kalsiyum Nitrat	Ca(NO3)2.4H2O	1000
Magnezyum Sülfat	MgSO4.7H2O	512,5
Potasyum Nitrat	KNO3	288
Mono Amonyum Fosfat (MAP)	NH4H2PO4	185,5
Potasyum Sülfat	K2SO4	220
Borik Asit	H3BO3	2,86
Çinko Sülfat	ZnSO4.7H2O	0,44
Bakır Sülfat	CuSO4.5H2O	0,39
Amonyum Molibdat	(NH4)6.Mo7O24.4H2O	0,1
Manganez Sülfat	MnSO4.4H2O	2,03
	MnSO4.H2O	1,54

DEMİR ŞELAT İÇİN
KAYNAK	MİKTAR GR/1000 LT
Demir Sülfat	25
azırTriplex (III) NaEDTA	50

Dikkat: Şelatlanmış demir hazırlama kurallarını daha önce topraksız tarımla domates üretimine ait formulasyonları verdiğim yazımda değinmiştim. Aynısı burada da geçerlidir.

Sorularınız için benimle iletişime geçebilirsiniz...